W pierwszych 4 tygodniach życia Twoje dziecko wykazuje sporo spontanicznej aktywności: zwraca głowę w kierunku światła, kontrastów (czarno – białe) i patrzy na Ciebie. Odczuwa już smaki i reaguje na dźwięk, a wszystko to dzięki wcześniejszej nauce słyszenia szumów krwi w łonie, oddychania czy odgłosów trawienia w brzuszku mamy.
Jak Wasz bobas powinien prawidłowo w tym okresie wyglądać?
Jest wiele charakterystycznych cech, które świadczą o prawidłowym rozwoju dziecka. Otóż leżąc na brzuszku kręgosłup bobasa jest zaokrąglony. Gdy chce zwrócić główkę w danym kierunku unosi ją tzw. ruchem dziobiącym, co wspomaga kształtowanie się wygięcia szyi tzw. lordozy. Rączki ma zaciśnięte w piąstki, nóżki i rączki trzyma blisko ciała. Maluch leży asymetrycznie, co jest jak najbardziej naturalne w tym okresie jego życia.
W pozycji na pleckach główka dziecka leży bokiem za względu na uwypukloną potylice. W konsekwencji głowa bobasa jest lekko odchylona do tyłu, a szyja wydaje się być bardzo krótka. Nóżki są zgięte we wszystkich stawach. Pierwszym i jedynym sposobem komunikacji Twojego malca jest głównie krzyk oraz aktywność odruchowa.
ODRUCHY NOWORODKOWE są to pewne umiejętności, z którymi noworodek przychodzi na świat np. umiejętność szukania pokarmu, ssania, pełzania. Wynikają one z początkowej niedojrzałości ośrodkowego układu nerwowego. Z czasem wyciszają się i ustępują. Oto najważniejsze z nich:
ODRUCH SZUKANIA – jest silnie wyrażony u noworodków urodzonych o czasie, pojawia się między 24 a 28 tygodniem ciąży i obecny jest do 3/4 miesiąca życia; gdy dotkniesz delikatnie skórę okolicy ust Twojego bobasa, dziecko odwróci główkę w stronę bodźca i wysunie języczek, w gotowości do ssania.
ATOS ( asymetryczny toniczny odruch szyjny ) = odruch szermierza – obecny od 18 tygodnia życia płodowego do 6 miesiąca życia; kiedy Twoje dziecko zwróci głowę na bok, wtedy po stronie twarzy nóżka i rączka malucha prostuje się zaś od strony potylicy obie kończyny pozostają zgięte.
ODRUCH MORO – powstaje już w życiu płodowym, około 9 tygodnia życia płodowego, ustępuje w 5 miesiącu życia; jest to instynktowna reakcja Twojego dziecka na zagrożenie; maluch wyrzuca ramiona od ciała, robiąc gwałtowny wdech, za moment obejmuje rękami ciało, wykonując wydech.
Nie wykształcone odruchy MORO oraz ATOS mogą być jedną z przyczyn zespołu nagłej śmierci niemowląt (SIDS), gdyż Moro wyzwala odruch nagłego budzenia się, zaś ATOS zapobiega leżeniu noskiem w dół w pozycji na brzuch. Dlatego tak ważne jest aby bobas usypiał leżąc na pleckach lub na boczku.
ODRUCH SSANIA – jest to najsilniejszy z odruchów, w pełni wykształcony jest po 32 tygodniu ciąży, po 34 tygodniu następuje pełna koordynacja tego odruchu z odruchem połykania, w ogóle nie występuje u wcześniaków urodzonych poniżej 28 tygodnia ciąży, słabnie 6/7 miesiąca życia; jest to rytmiczne ssanie, któremu towarzyszy oddychanie przez nosek, aktywowane zostaje w momencie dotknięcia warg bądź języka bobasa.
ODRUCH CHWYTNY – pojawia się 11 tygodnia życia płodowego, wygasa do 4/6 miesiąca życia; Twój maluch reaguje zaciśnięciem dłoni i palców w momencie, gdy dotniesz lub naciśniesz na jego dłoń.
ODRUCH PEŁZANIA – podeprzyj stopy malucha leżącego na brzuszku np. książką, dziecko powinno odpychać się od książki i przesuwać do przodu ruchami pełzającymi.
ODRUCH KROCZENIA (chodu automatycznego) – nasilenie tego odruchu maleje w 2 miesiącu życia i ponownie pojawia się 10 miesiąca życia, gdy Twoje dziecko zaczyna chodzić; trzymaj malucha pionowo pod paszkami tak, by stópki dziecka dotykały podłogi; bobas naprzemiennie kroczy przypominając chodzenie.
ODRUCH GALANTA (grzbietowy) – pojawia się 20 tygodnia ciąży, wygasa między 3/9 miesiącem życia; możesz wywołać go układając bobasa na brzuszku i dotykając plecków po jednej stronie kręgosłupa – dziecko zegnie biodro o 45 stopni w stronę wywołanego bodźca. Odruch ten jest aktywny podczas porodu, ułatwiając maluchowi przedostanie się przez kanał rodny.
Niepokojącymi objawami w zachowaniu dziecka mogą być:
- problemy ze ssaniem
- uboga ruchliwość bobasa
- stale odgięta głowa w tył lub tylko w jedną stronę
- stały niepokój dziecka
- ustawienie nóżek w wyproście lub skrzyżowanym wyproście
- wyprost i przywiedzenie obydwu lub jednej rączki
- brak tolerancji pozycji na brzuszku
- drgawki
Jeśli objawy te utrzymują się kilka dni, zabierz swojego bobasa na wizytę kontrolną do lekarza specjalisty takich jak pediatra lub neurolog dziecięcy.